Beste tips voor versterking Veerkracht

Lees hier de beste tips voor het versterken van je Veerkracht. Veerkracht is je vermogen om tegenslagen in het leven zo optimaal mogelijk te verwerken en er daardoor sterker van te worden. 

In feite is het niets anders dan een optimale copingstijl: hoe groter je Veerkracht, hoe optimaler je copingstijl is.


Veerkracht: afhankelijk van je Emotionele brein

Veel mensen denken dat je veerkracht automatisch gevormd wordt. Of dat sommige mensen simpelweg meer veerkracht hebben dan anderen. Dat is niet waar. Veerkracht is een combinatie van je erfelijk meegegeven eigenschappen en wat je zelf in je leven geleerd en getraind hebt. 

Eén van die erfelijk gekregen eigenschappen is je Emotionele brein, je emotionele systeem. Deze verschilt per persoon in de mate van intensiteit van de 7 basisemoties, niet in de inhoud. Ieder hoger zoogdier, dus ook de mens, heeft 7 basisemoties (zie daarvoor de pagina over het Persoonlijkheidsmodel). Echter, hoe sterk elke basisemotie kan zijn is per individu of levend wezen verschillend. 

Zo kan iemand van nature heel speels zijn, of juist sneller angstig of sneller boos of is er een hogere sex-drive, of een hogere nieuwsgierigheid. 

Baarmoeder:

Dit emotionele systeem ontwikkelt zich al direct na bevruchting, in de baarmoeder. Invloeden van buitenaf kunnen ervoor zorgen dat de ontwikkeling van dit emotionele systeem negatief of positief beïnvloed wordt. Zo kunnen bepaalde drugs zoals bijvoorbeeld alcohol de ontwikkeling van dit zeer jonge brein negatief beïnvloeden. De angstkernen (amygdala) kan beschadigd raken en zo kan een baby angstiger worden dan gemiddeld.

Opvoeding:

Daarnaast speelt natuurlijk Opvoeding een belangrijke rol in de ontwikkeling van dit Emotionele brein/systeem. Zijn bijvoorbeeld de ouders snel angstig, bezorgd dan zullen zij dit overbrengen op hun kind. Bijvoorbeeld als zij het kind niet goed leren met angst om te gaan omdat zij het kind niet vaak blootstellen aan risico's. Het kind leert op deze manier alleen maar dat de wereld onveilig is, risicovol, in plaats van dat het leert er op een zelfverzekerde manier mee om te gaan. De angstkernen zullen bij dit kind groter worden dan gemiddeld. En dit beïnvloedt direct zijn of haar Veerkracht.

Psychotraumata/Tegenslagen:

Gebeurtenissen in het leven zorgen ervoor dat een of meerdere basisemoties intenser opvlammen. Zo kan een harde knal direct de intensiteit van Angst flink omhoog jagen. Dat is helemaal niet erg, zo werkt het nu eenmaal met emoties: zo komen op en dalen ook weer. 

Echter, op het moment dat je zulke basisemoties niet kan plaatsen, er dus niet mee kan omgaan, ze overspoelen jou (= de intensiteit wordt zó hoog dat je erdoor blokkeert, verlamd raakt), dán kan er een psychotrauma ontstaan. Een psychotrauma zou je dan kunnen definiëren als een intense emotie die dusdanig in het brein is ingebrand dat deze daarna de normale cognitieve vewerkingsprocessen negatief beïnvloedt. En dus ook je gedrag. Hiermee zeg ik dus dat een plotselinge heftige emotie zoals angst niet per sé een psychotrauma hoeft te worden. Natuurlijk kan je flink schrikken van iemand die plots hard 'boe' roept vanachter een muur, maar dat hoeft niet tot een psychotrauma te leiden. 

Een psychotrauma kan alleen maar ontstaan áls de intensiteit van een emotie zeer hoog is én deze niet op een juiste manier in je Zelfbeeld geplaatst kan worden zodat je Zelfbeeld schade leidt. Dit is althans mijn hypothese. 

Een sterke emotie kan per definitie sterke veranderingen in je zenuwstelsel veroorzaken zoals bijvoorbeeld een hele hoge hartslag en het vrijkomen van veel stresshormonen zoals cortisol of adrenaline. Deze veranderingen zijn over het algemeen tijdelijk en het zenuwstelsel kan weer terugkeren in de normale toestand. Maar...áls bij zo'n sterke emotionele verandering ook cognitieve veranderingen ontstaan, met name in de kern van je persoonlijkheid (=Zelfbeeld), dán kan een psychotrauma ontstaan. Een verandering dus in je Zelfbeeld welke negatieve gevolgen heeft voor zowel je toekomstige informatie-verwerking als ook voor je emotionele verwerking. Informatie wordt voortaan negatiever en vaak minder realistischer verwerkt met een grotere emotionele lading.

Een voorbeeld:

Iemand die plotsklaps achter een muurtje verschijnt in het donker en je aanrandt of berooft en bedreigt met een mes, levert niet alleen een hele hoge angst op (normale reactie), maar verandert ook je idee/cognitie over de wereld. Met name jouw idee over de kans dat je Gevaar loopt als je in het donker loopt. Het is namelijk dit Gevaars-idee dat zorgt voor een meer permanente voorzichtigheid in de toekomst. Immers, dit idee is in je langetermijngeheugen gebrand en verandert daarna niet zonder meer. In je Zelfbeeld heeft het zogenaamde In Gevaar-duiveltje plotseling veel meer kracht gekregen. Dit is bij honden, katten, dolfijnen, olifanten zo, maar ook bij mensen. Dit heeft veranderingen tot gevolg in je denken over 's nachts buiten lopen, je emotie Angst is niet alleen groter geworden, het treedt ook sneller op en je gedrag is veranderd. Je gaat voortaan niet zo snel meer in het donker alleen lopen bijvoorbeeld.

Maar...als die persoon achter het muurtje in het donker plotsklaps 'boe' roept én je herkent deze persoon als je oom die hard begint te lachen juist omdat je zo schrikt, dan verandert er in je Zelfbeeld niet veel aan je In Gevaar duiveltje. Je idee dat de wereld gevaarlijk is in het donker is hierdoor niet veranderd. Mogelijk wel je idee over je oom... Er is hier wel sprake van een hoge intensiteit van Angst, maar deze kan weer zakken naar normale proporties zonder dat er sprake is van een psychotrauma. 


Veerkracht: vooral afhankelijk van je Zelfbeeld

Zoals hierboven al uitgelegd maken we iedere dag gebeurtenissen mee die ons Emotionele brein/systeem raken en triggeren. Dat is volstrekt normaal, dat hoort ook zo; dat is simpelweg leven. Deze emotionele wisselingen kunnen heel groot zijn, intens of juist kleiner en minder intens. Dat hangt dus sterk af van iemand's emotionele brein: gevoelig of minder gevoelig, meer of minder temperament. Tot zover is er niets aan de hand.

Maar...zoals hierboven al in het voorbeeld duidelijk werd, hangt alles af van de interpretatie of de betekenisverlening van een gebeurtenis. Het brein geeft altijd een bepaalde betekenis aan een gebeurtenis en codeert dat direct in ons Zelfbeeld. Ons Zelfbeeld is daar namelijk op gebouwd: gebeurtenissen worden altijd voorzien van betekenis, ze worden als het ware geplaatst binnen een bepaald kader. Dat kader noem ik hier het Zelfbeeld omdat deze vanaf de geboorte automatisch door ons brein gemaakt wordt. We MOETEN wel ons Zelf constant definiëren om zodoende Controle te houden over onze omgeving. Het Zelfbeeld kent dan ook de 2 fundamentele dimensies: Zelfcontrole en Zelfwaarde. Beide zijn nodig om te overleven, om je te kunnen redden in deze wereld.

Op de pagina over het Zelfbeeldmodel leg ik al uit dat we 4 fundamentele 'parasieten' of 'zelfbeeld-duiveltjes'  (officieel: negatieve kernovertuigingen) in ons Zelfbeeld hebben die een bepaalde sterkte hebben. Deze zijn er altijd omdat zij een signaalfunctie hebben. Daarnaast zitten er nog heel veel positieve cognities in ons zelfbeeld maar die worden altijd belaagd door de 4 Zelfbeeldduiveltjes.

Een gebeurtenis die een hevige emotie veroorzaakt zoals die man die plots achter het muurtje vandaan komt, moet geplaatst worden in je Zelfbeeld. Het brein moet in feite razendsnel begrijpen wat er gebeurt (er moet de juiste betekenis gegeven worden aan deze ervaring). De betekenis dat dit een flauwe grap van een oom is, betekent iets heel anders in je Zelfbeeld dan een vent die je daarna aanrandt.

Die oom zorgt er NIET voor dat je Waardeloos-duiveltje sterker wordt, evenmin als je Machteloos of In Gevaar-duiveltje. Maar...die aanrander zorgt er WEL voor dat je Machteloos, Waardeloos, en vooral het In Gevaar duiveltje plots in kracht is toegenomen. Je denkt daarna onbewust (en razendsnel) dat je Machtelozer bent tegenover zo'n idioot dan je eerder dacht. Je denkt ook eerder dat je voor sommige mensen op aarde slechts een prooi bent (dus Waardelozer). Je denkt ook dat je veel meer In Gevaar bent dan je had gedacht. Het zijn juist deze veranderingen in je Zelfbeeld die leiden tot een psychotrauma= een blijvende negatieve verandering in je informatie-verwerking en in je gedrag. 


Veerkracht moet je regelmatig trainen

Als het zo is dat psychotraumata vooral ontstaan door beschadigingen in het Zelfbeeld en dus NIET door de negatieve gebeurtenissen zelf, dan moet je dus leren je Zelfbeeld constant te repareren en sterk te houden. Want dan houd je je vermogen om optimaal te reageren op tegenslagen in je leven op kracht. Veerkracht dus.

Dit heeft dus meerdere implicaties waardoor ik adviezen kan geven over hoe je je Veerkracht kan versterken.

  • 1. Ga regelmatig uitdagingen aan! Zorg ervoor dat je activiteiten blijft doen die niet alleen leuk zijn maar ook risico's inhouden. 

Immers, je traint hiermee je Zelfcontrole. Je gaat trainen in minder Machteloos zijn omdat je door vele activiteiten te doen leert ontdekken waar je WEL en NIET machteloos in bent. Je leert dan dat je zelden compleet machteloos bent. 

Je traint hiermee ook dat jij de moeite Waard bent. Je mag jezelf plezier en uitdagingen gunnen. En áls je dan zo'n uitdaging hebt overwonnen, dan geeft dat een boost aan je Zelfvertrouwen, aan je Zelfwaarde. Zonder uitdagingen overwinnen train je je Zelfwaarde te weinig.

Je traint ook dat je NIET Schuldig bent, ook al maak je bij deze activiteiten fouten, soms zelfs flinke fouten. Maar je leert dat dat er juist bij hoort en dat je zelden verwijtbaar fout (schuldig) bent. 

Je traint tot slot ook dat je bij een uitdaging altijd enig gevaar loopt maar je kunt dit zelf regelen. Je traint dus het Gevaar beter in te schatten, maar ook meer risico (gevaar) aan te kunnen. Zonder uitdagingen train je te weinig dat je tegen Gevaar kan.

Samengevat:

Ga regelmatig nieuwe dingen aan, uitdagingen dus die een zekere spanning veroorzaken en risico's hebben. Het houdt je niet alleen jong maar maakt je ook sterker in je Zelfbeeld. Doe nieuwe cursussen, ontmoet andere mensen, ga klimmen, boogschieten, hiken, er zijn zoveel mooie uitdagingen in het leven te vinden!


  • 2. Leer regelmatig je Zelfbeeld te versterken

Zoals gezegd gaat het in het leven er niet om dat je tegenslagen moet voorkómen. Integendeel! Deze zullen er altijd zijn. Het is echt een enorme misvatting als je denkt dat je een leven moet hebben zónder tegenslagen! Dan ben je ronduit dom of superbang. Tegenslagen horen bij het leven en kunnen je leren sterker te worden. Ze trainen jou juist om sterker te worden.

Hiervoor moet je echter wel weten en geoefend zijn in het constant versterken én repareren van je Zelfbeeld. Met mijn digitaal schrijfprogramma P.E.A.C.E. kun je dit binnen 3 maanden snel leren. Zie daarvoor DEZE pagina over P.E.A.C.E.

De kern is dat je bij elke sterke emotie leert zien, bewust wordt van welke aanval er op je Zelfbeeld gedaan wordt. Welk Zelfbeeld-duiveltje is getriggerd. Vervolgens kun je leren met je gedachten en gedrag om deze Duiveltjes weer terug te duwen als het ware. Je maakt ze weer kleiner. Op de pagina Gezond Zelfbeeld geef ik voorbeelden hoe je dat kan doen.

Als je dit regelmatig traint dan wordt je Zelfbeeld gegarandeerd sterker en dus ook je Veerkracht!


DISCLAIMER

I will not take any responsibility for how the information on this website will affect you. It always remains your responsibility to handle all information with care and in case of medical or mental problems you should ALWAYS consult a professional in your neighbourhood!

Ik neem geen enkele verantwoordelijkheid voor hoe de informatie op deze site u zal beïnvloeden. Het blijft altijd uw verantwoordelijkheid om al deze informatie zorgvuldig te bekijken. In het geval van lichamelijke en/of mentale problemen dient u ALTIJD een professional in uw directe omgeving te waarschuwen!